Türkiye İstatistik Kurumu'nun 2023 yılı Hanehalkı Bütçe Araştırması sonuçlarına göre, hanehalklarının tüketim amaçlı harcamalarında en büyük payı %23,9 ile konut ve kira harcamaları alıyor. İkinci sırada %21,9 ile ulaştırma harcamaları, üçüncü sırada ise %20,6 ile gıda ve alkolsüz içecek harcamaları yer alıyor.
En düşük harcamalar sigorta ve eğitim
Toplam tüketim harcamalarında en düşük payı alan kalemler ise %0,8 ile sigorta ve finansal hizmetler, %1 ile eğitim hizmetleri ve %1,9 ile eğlence, spor ve kültür harcamaları oldu.
Hanehalkı büyüklüğü ve kompozisyonu dikkate alınarak yapılan eşdeğer fert başına tüketim harcaması hesaplamalarına göre, aylık ortalama tüketim harcaması hanehalkı başına 24.383 TL, eşdeğer fert başına ise 12.521 TL olarak belirlendi.
Maaş ve ücret gelirine sahip hanehalkları ulaştırmaya %22,8, konut ve kiraya %22,2, gıda ve alkolsüz içeceklere %18,9 pay ayırırken, müteşebbis geliri olan hanehalkları ulaştırmaya %27,3, konut ve kiraya %19,7 ve gıda ve alkolsüz içeceklere %19,5 pay ayırdı.
Gelir gruplarına göre harcama dağılımı
Düşük gelirli haneler, gıdaya yüksek gelirlilerden daha fazla harcama yapıyor. En düşük gelir grubundaki hanehalkları gıda ve alkolsüz içeceklere %36,6, konut ve kiraya %29,2, ulaştırmaya %8,8 pay ayırırken, en yüksek gelir grubundaki hanehalkları ulaştırmaya %28,3, konut ve kiraya %21, gıdaya ise %14,5 pay ayırdı.
Hanehalkı büyüklüğüne göre harcamalar
Tek kişilik haneler, konut ve kiraya daha kalabalık hanelerden daha fazla pay ayırıyor. Tek kişilik hanehalkları konut ve kiraya %31,8, ulaştırmaya %18,7 ve gıdaya %16,3 pay ayırırken, 7 ve daha fazla kişilik haneler gıdaya %30,2, konut ve kiraya %19,9 ve ulaştırmaya %14,9 pay ayırdı.
Hanehalkı harcamalarındaki bu dağılımlar, gelir düzeyine ve hanehalkı büyüklüğüne göre farklılık gösteriyor. Harcamalarda en büyük payı konut ve kira alırken, en düşük pay sigorta ve eğitim hizmetlerine gidiyor. Bu veriler, hanehalklarının tüketim alışkanlıkları hakkında önemli ipuçları sunuyor.