OECD raporları, Haziran ayı enflasyon oranının yüzde 68,1 olduğunu açıkladı. Türkiye'deki bu oran tüm Avrupa ülkelerinin yüzdelik toplamının çok üzerine çıktığı bir kez daha raporlara yansıdı. Öte yandan OECD'nin ortalama gıda enflasyonu verileri ise yüzde 4,7 olarak ölçüldü. Haber Ekspres Gazetesi'nden Turgay Kılıç'ın özel haberine göre, konu hakkında açıklamalarda bulunan Başkan Ömer Ulaş Kırım, "Bunun sebepleri arasında dövizin uzun süre baskılanması ve belirli rakamlarda tutulmasıdır. Haliyle döviz çok fazla oynamadığında dış girdilerde farklı yol çizilmiyor. Gıda ve tatil harcamaları yaz mevsiminde farklı kış mevsiminde farklılık gösterir. Bir yıllık bazda yüzde 68'lik reel bir gıda enflasyonu olduğunu söylemek mümkün" diye konuştu.
"Çiftçinin ne ekeceğini bilmiyor"
Gıda Mühendisi ve eski Ege Bölge Temsilcisi Uğur Toprak ise, konuyla ilgili şunları söyledi:
"Gelirde ve vergide olduğu gibi gıda ve suyun paylaşılmasında adaletsizliğin olması toplumu gıdaya ulaşmasını güçleştiriyor. Devlet Planlama Teşkilatı'ın kapatılması, toprak analizinin yapılmaması, toplum için büyük bir sorun teşkil ediyor. Çiftçinin ne ekeceğini bilmemesi de büyük sorundur. Gübre, yem fabrikası da vardı. Devlet üretim yapamıyor diyerek kapatırsa, 'paramız var ki ithal ediyoruz' mantığı olursa -ki pandemide gördük- paramız vardır ama ithal edemedik. Rusya ve Ukrayna savaşında da gördük. Paramız vardı ama buğday alamadık. Buğday bu ülkenin her yerinde çıkabiliyorken, ithal sarmalına girdik. Bu da çiftçiyi yok etmeye itiyor" sözlerine yer verdi.
Su planlaması kısır döngüde
Başkan Ömer Ulaş, planlamaya giriş yaparak "Palanlama dediğimiz de burada. Bugün su planlaması da yapılmadığı için Çukurova'da meyve bahçelerine su verilemedi. Bu büyük bir kayıp. Yer altı sularındaki kaçak suların çekilmesine müsaade edilmesi obrukların oluşmasına yol açtı. Su fakiri bir ülke değiliz. Bizler, planlama hatasından bunları yaşıyoruz. Çiftçi ise bu durumların karşısında köyden kente göç etmenin de yollarını arıyor" dedi ve açlıkla mücadele şansının giderek arttığını ise şöyle açıkladı:
"Toplumun büyük bir kesiminin açlıkla mücadele etme şansı artacaktır. Ülkenin yüzde 75-80 oranı açlık sınırı altında ve asgari ücret de yine açlıkla yoksulluk sınırının altında seyrediyor. Aslında reelde açız ve günümüzü geçirmeye çalışıyoruz."
Gıdada taklit tahşiş riski
Gıda Mühendisleri Odası Ege Bölge Temsilcisi Ömer Ulaş, son zamanlarda market raflarındaki kaliteli ürünlerin fahiş fiyatlardan dolayı artık eskisi kadar satılamadığı için taklit ürünlerin arttığının da vurgu yaparak "Aşırı işlenmiş gıdalarda fiyatları aşağı çekmek çok mümkün. Amaç aynı tadı yakalamaksa taklit tahşiş dediğimiz ürünlerde de aynı tadı yakalayabiliyorsunuz. Pazarda bunu görmek de mümkün. Toz pul biber çeşitlerinde fiyat farkı olduğundan vatandaşlar en ucuz olanı alıyor" diye aktardı.
Gıda Mühendisi Uğur Toprak ise şunları ekledi: "Baklavalarda da durum aynı. Bazı yerlerde bir tepsi baklava 400 lirayken başka yerlerde 200 liraya satılıyor. Birinde şeker varken diğerinde şekeri andıran ama şekersiz, glikoz şurubu, tatlandırıcı ürünler kullanılıyor. Birinde Antep fıstığı varken diğerinde çok az yer fıstığı yer alıyor ve yeşil renginde de gıda boyası kullanılıyor. Buna da taklit tahşiş diyoruz."
Gıdada arz talep
Gıda Mühendisi Uğur Toprak, "Bu tamamen arz talep meselesidir. Yurttaş istediği veya ihtiyaç duyduğu şeyleri alamıyor. Bu sebeple de 17 bin 2 lira maaşla geçinmek zorunda kalıyor. Kiralar arttı, konut kiranın yüzde 25 sınırlaması da kalktı, elektrik, ısınma, barınma, ulaşım ve su ciddi zam aldı. Bu maaşla da artış olmayınca gıdada kısıtlama geldi. Diğerlerine dokunamıyor. Bir tişörtü aylarca belki yıllarca giyebilirsiniz, ama gıda öyle değil. Beslenmek zorundasınız. Bu sebeple kimse beslenemiy sadece ve karın doyurmaya çalışıyor. Sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenmenin üzerine basa basa söylüyoruz, tüm gıdadan protein, vitamin, yağ, karbonhidrattan ve hayvansal besinlerin de eşit miktarda yaralanılmasını istiyoruz. Bizler ise makarna, ekmekle besleniyoruz sadece. Et fiyatları uçuk rakamlarda. Bu da vatandaşı tek tip beslenmeye itiyor ve obez ile diyabet hastalığı artıyor. Çocuklarda da bodurluk başlıyor" dedi.
