Son yıllarda genç yetişkinlerde kanser vakalarında endişe verici bir artış gözlemleniyor. Bu durum, hem bireyleri hem de sağlık uzmanlarını alarma geçiriyor. Peki, gençler neden kansere yakalanıyor ve bu hastalıktan korunmak için neler yapılabilir?
Genç yetişkinlerde kanser neden artıyor?
1990-2019 yılları arasında yapılan bir araştırma, erken başlangıçlı kanser vakalarının dünya genelinde %79 oranında arttığını ortaya koyuyor. Bu artışın nedenleri tam olarak bilinmese de, bazı yaşam tarzı faktörleri ve çevresel etkenler riski artırıyor:
- Aşırı Alkol Tüketimi: Alkol, birçok kanser türü için önemli bir risk faktörü olarak kabul ediliyor.
- Egzersiz Eksikliği: Hareketsiz yaşam tarzı, obeziteye ve bazı kanser türlerine zemin hazırlıyor.
- Obezite: Fazla kilolu veya obez olmak, kanser riskini artıran önemli bir faktör.
- Kötü Beslenme: İşlenmiş gıdalar, kırmızı et, aşırı tuz ve şeker tüketimi kanser riskini yükseltiyor.
- Tütün Kullanımı: Sigara ve diğer tütün ürünleri, akciğer, ağız, boğaz, pankreas ve mesane kanseri gibi birçok kanser türüne yol açabiliyor.
- Çevresel Faktörler: Duman, kimyasal maddeler ve bazı çevresel maruziyetler de kanser riskini artırabiliyor.
Genç yetişkinlerde kanserden korunma yolları
Erken başlangıçlı kanseri tamamen önlemek mümkün olmasa da, riski azaltmak için alınabilecek önlemler var:
- Sağlıklı Beslenme: Bol miktarda meyve, sebze, tam tahıl ve yağsız protein tüketmek, işlenmiş gıdaları, kırmızı eti ve şekerli içecekleri sınırlamak önemlidir.
- Düzenli Egzersiz: Haftada en az 150 dakika orta düzeyde veya 75 dakika yoğun egzersiz yapmak, kanser riskini azaltmaya yardımcı olur.
- Alkol Tüketimini Sınırlamak: Alkol tüketimini mümkün olduğunca azaltmak veya tamamen bırakmak önemlidir.
- Tütünden Uzak Durmak: Sigara ve diğer tütün ürünlerini kullanmamak veya bırakmak, kanser riskini önemli ölçüde azaltır.
- Kanser Taramaları: Ailede kanser öyküsü olanlar veya yüksek risk altında olanlar, doktorlarıyla konuşarak uygun kanser taramalarını yaptırmalıdır.
Genç yetişkinlerde kanser tedavisi
Genç yaşta kanser teşhisi konulanlar, yaşlı yetişkinlere göre farklı tedavi ihtiyaçlarına sahip olabilir. Genç hastalar, kanser tedavisinin uzun vadeli yan etkileriyle daha uzun süre yaşamak zorunda kalabilirler. Bu nedenle, doğurganlığın korunması, psikolojik destek ve yaşam kalitesini artırmaya yönelik tedaviler önemlidir.