Bolu Kartalkaya’da Grand Kartal Otel’de 78 kişinin can verdiği yangının ardından yangın söndürme araçlarına talep arttı. Durumu fırsata çeviren bazı satıcılar ise yangın tüpü, yangın battaniyesi ve duman detektörü gibi ürünlerin fiyatlarını artırmaya başladı. Yangın söndürmek tüplerinde ortalama fiyat ne olmalı? Kalite standardı ne olmalı?
Fırsatçı satıcılar, yangın tüplerini piyasa ortalamasının iki katına satmaya başladı. Konu üzerine yangın söndürme tüpü ve yangın söndürme sistemleri üreticisi Ahmet Kılavuz, yangın söndürme sistemlerinin fiyatları ve kullanımıyla ilgili açıklamalarda bulundu.
“Bizim gibi büyük firmalar denetleniyor”
Kılavuz, yangın güvenlik sektörünün Türkiye'de çok gelişmiş bir sektör olmadığını ve belirli firmalar arasında rekabet sağlanacak kadar fiyatlar uygulandığını belirterek, “Sektörde Yani güçlü firmalar yok. Bizim gibi KOBİ'ler var. Bunlar da yüzde 10'unu filan oluşturuyor. Yüzde 96'ı merdiven altı diyeceğimiz, çantacı diyebileceğimiz küçük firmalardan oluşuyor ve bunlar denetlenemiyor. Bizim gibi büyük firmalar denetleniyor sağ olsun. İtfaiyeler, Sanayi Bakanlığı, Yangın Yönetmeliği var. Yönetmeliğe uygun olup olmadığını iş müfettişleri, iş güvenliği açısından denetleniyor. Denetlenen yerler, belli başlı kurumlar, fabrikalar, işletmeler, rekabeti oluşturuyorlar. Teklif alıyorlar, değişik firmalarla görüşüyorlar, alıyorlar. Fakat vatandaşlar, bunların dışındaki kişisel tüketiciler, apartmanlar, küçük işletmeler gelenden, pazarlamacıdan aldıkları için fahiş fiyat sorulmadığı için, dikkat edilmediği için oralarda çalışıyor herhâlde. Ama bizim çalıştığımız yerlerde bir rekabet var aramızda. Fahiş fiyat da olmuyor” açıklamasında bulundu.
Hangileri kaliteli?
Denetlenemeyen kurumların ürettikleri ürünlerde kalitesizlik olabileceğini de dikkati çeken Kılavuz, “1 birim söndüren yangın söndürücü de var, beş birim söndüren yangın söndürücü de var. Bunları arasında araştırmak, incelemek lazım, piyasada hepsi var. Yangın söndürmede ‘TSE’ standart mecburiyeti var. Fakat ‘CE’ belgeli bazı ürünlerinde yurt dışından getirilip piyasaya sürülebiliyor. CE belgesi de uluslararası anlaşmalara, Avrupa Birliği uyum yasalarına uygun olarak Türkiye'de satılabilen bir şey. Bunlarda bir kalitesizlik var” diye konuştu.
Ortalama fiyat ne olmalı?
Yangın söndürme tüplerinin fiyatlarına ilişkin medyada birçok farklı rakamın konuşulduğunu ve birçoğunun gerçeği yansıtmadığı dile getiren Kılavuz, “Fiyatlar çok kabarık değil. Satılan ürünlerin yüzde 90’ı altı kiloluk dediğimiz, yani 50 santim boyunda, 15 santim çapında, 9 buçuk 10 kilo ağırlığında gelir. Ortalama fiyatları 900 lira, bin lira, bin 100 lira. Bunun üzerindeki fiyatlar abartılı. Fiyatlardan bu tüpleri alabilirler. Bir boy büyükleri çok kullanılmıyor, yüzde 90’ı 6 kilogram kuru kimyevi, insanın rahat kaldırıp, rahatça kullanabileceği ve başlangıç yangınlarını söndürebilecek tüp budur. Bunun büyükleri 12, 25, 50 kilogramlık tüpler var. Mesela 12 kilogramlık tüpler 2 bin lira, 25 kilogramlık tüpler 4 bin lira, 50 kilogramlık tüpler 8 bin lira gibi ortalama rakamları var. Bunların üzerindeki fiyatlar abartılıdır. Yani çok altındaki fiyatlar da kalitesizdir” ifadelerine yer verdi.
Yangın tüplerinin türlerine göre sınıflandığını aktaran Kılavuz, kuru kimyevi tozlu köpüklü sıvı bazlı ve gazlı söndürücülerin olduğunu kaydetti. Kılavuz, genellikle karbondioksit veya HFC halon türevi gazları içeren yangın söndürücü tüplerin tercih edildiğini de sözlerine ekledi.
“Yönetmelikte yangın söndürme tüplerinin nerede ne kadar bulundurulacağı yazıyor”
Kılavuz, binaların veya işletmelerin ‘Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik’te yer aldığı gibi önlemler alınmasının çok önemli olduğuna işaret ederek, “Yönetmeliğin 99’uncu maddesinde yangın söndürme tüplerinin nerede ne kadar bulundurulacağı yazıyor. Artı, bağlı olduğu itfaiye müdürlükleri de ne kadar yangın cihazı kullanması, bulundurması gerektiğini işletmelere çağırıldığı zaman bilgi veriyor. Bolu Otel'de olduğu gibi çağırdıkları zaman eksik noksanları tespit ediyorlar. Bunu da işletme veya bina sahiplerine bildiriyor” bilgisini paylaştı.
“Vatandaşlar düzgün firmalardan yangın söndürme tüplerini alsın”
Vatandaşların yangın söndürme tüplerini araştırarak doğru yerden almasını öneren Kılavuz, “Yani internetten bakıp orada gördüğü fiyatlardan almasın vatandaş. Veya kapıya çantacı, pazarlamacı geldiği yerdekinden almasın. Yani üreticiden mümkün olduğu kadar düzgün sağlam firmalardan araştırsın. Bunu da kendi itfaiye birimlerine sorabilir. Olmadı Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na bağlı Ölçüler ve Standartlar Genel Müdürlüğü bizleri denetliyor. Orada da arkadaşlar bu işleri biliyorlar. Oralara sorup, araştırıp almasında veya etrafında bulunan ciddi kurumlara bakılsın. Yani artık resmi kurumlar, okullar, yurtlar, oteller öyle ayakaltındaki çantacı firmalardan alışveriş etmiyor. Gidiyor sağlam firmaları buluyor. Vatandaşlar da öyle bir yerden eşinden dostundan referans istesin. Düzgün firmalardan biraz araştırıp alsın” diye konuştu.
“Yangın alarm sistemi birinci öncelik”
Yangın söndürme tüplerinin yangınlarda ilk müdahale aracı olduğunu fakat sadece yangın söndürme tüpleriyle müdahalenin yeterli olmadığını bildiren Kılavuz, “Yangın tüpü yangının piyadesidir. Yani sonucu o belirler. İlk müdahale aracıdır ama bunun yanında yangın alarm sistemi birinci öncelik. Binalarda işletmenin büyüklüğüne yangın alarm sistemi, en azından kırbas buton siren haber edilecek veya otomatik algılama sistemi bulunması gerekiyor” dedi.
