Endonezya hükûmeti, Apple’ın amiral gemisi iPhone 16 ve Apple Watch 10’un satışını ve kullanımını yasakladığını duyurdu. Bu kararın temel sebebi, Apple’ın Endonezya’ya yönelik yerel Ar-Ge yatırımlarına dair verdiği sözleri yerine getirmemesi. 109 milyon dolarlık Ar-Ge fonu sözü veren Apple’ın, şu ana kadar sadece 95 milyon dolarlık yatırım yapması üzerine Endonezya Sanayi Bakanlığı harekete geçti.
Apple’dan Yerel Yatırım Şartı
Endonezya Sanayi Bakanı Agus Gumiwang Kartasasmita’nın açıklamalarına göre, ülkedeki iPhone 16 ve Apple Watch 10 cihazlarının IMEI sertifikaları iptal edildi ve bu cihazlar “yasa dışı” statüsüne alındı. Kartasasmita, “Endonezya’da kullanılabilen bir iPhone 16 varsa bu cihaz yasadışıdır. Bize bildirin,” diyerek yasak kapsamındaki cihazları vurguladı. Apple’ın yerel ekonomiye daha fazla yatırım yapmaması durumunda bu yasağın süreceği bildirildi.
Yabancı Ziyaretçilere İstisna
Endonezya’nın resmi haber ajansı Antara’nın aktardığı bilgilere göre, ülkeye gelen turistler ve havayolu çalışanları, iki adete kadar iPhone 16 cihazını yanlarında getirip kullanabilecek. Ancak bu cihazlar, yerel halka satılamayacak. Ülkenin uyguladığı kısıtlamaların delinmemesi adına bu cihazların satışı veya el değiştirmesi kesinlikle yasak.
Endonezya'nın Yerel Üretim Kanunu ve Apple’ın Rakipleri
Endonezya’da faaliyet gösteren yabancı şirketler, ülke kanunları gereği en az %40 oranında yerel üretim yapmak zorunda. Bu yerel üretim, parça üretimi, montaj, yazılım geliştirme veya Ar-Ge merkezleri aracılığıyla sağlanabiliyor. Sadece Apple değil, Samsung gibi teknoloji devleri de bu yasaya tabi. Endonezya, özellikle hızla büyüyen ve kalabalık nüfusu ile cazip bir pazar olarak görülüyor. Apple’ın yatırım miktarını arttırması halinde yasağın kaldırılabileceği belirtiliyor.
