Ege Üniversitesi’nde Cumhuriyetimizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ü anmak amacıyla düzenlenen etkinlikler kapsamında, Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü (TDAE) tarafından organize edilen “Atatürk ve Timur” başlıklı konferans büyük ilgi gördü. TDAE Konferans Salonunda gerçekleşen etkinliğe, Enstitü Müdürü Prof. Dr. Nadim Macit, Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Osman Karatay, akademisyenler, öğrenciler ve üniversite çalışanları katıldı. Dokuz Eylül Üniversitesi İnkılap Tarihi Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Kemal Arı’nın konuşmacı olarak yer aldığı konferansta, Timur’un kılıcının Osmanlı ve Türk tarihi açısından taşıdığı anlam ve bu kılıcın İzmir’in kurtuluşuna katkı sağlayan sembolik bir obje olarak nasıl kullanıldığı detaylarıyla anlatıldı.
Buhara’dan Anadolu’ya uzanan kılıç
Prof. Dr. Kemal Arı, konferansta 1922 yılının Aralık ayında Buhara Cumhuriyeti’nden Anadolu’ya uzanan bir heyetin, Kurtuluş Savaşı mücadelesine destek için Mustafa Kemal Atatürk’e getirdiği armağanları ve özellikle Timur’a ait olan kılıcın hikayesini paylaştı. Buhara Cumhuriyeti, o dönemde Sovyetler Birliği çatısı altında küçük bir özerk devlet olarak varlığını sürdürüyordu. Heyet, Buhara’dan kara yolu ile Karadeniz’e ulaşmış, buradan İnebolu’ya ve nihayet Ankara’ya doğru yola çıkmıştı.
Arı, kılıcın önemini şu sözlerle ifade etti: “Buhara’dan gelen heyet, taşıdıkları sandıklarda Timur’a ait olan ve İzmir’in fethi sırasında Timur’un belinde taşıdığı kılıçla birlikte iki kılıç daha getirmişti. Bu kılıçlardan biri Mustafa Kemal Paşa’ya, diğeri Batı Cephesi Komutanı İsmet Paşa’ya, Timur’a ait olan kılıç ise İzmir’e ilk girecek komutana verilecekti.”
İzmir’in kurtuluşuna giden yol
Prof. Dr. Arı, 9 Eylül 1922’de Türk ordusunun İzmir’e girerek kenti kurtarmasını, Yüzbaşı Şerafettin Bey’in öncülüğünde gerçekleşen destansı süreci detaylandırdı. Arı’nın ifadesine göre, İzmir’in kurtarılması için Manisa’dan hareket eden Türk askerleri Bornova, Karşıyaka ve Alsancak güzergahlarını takip ederek ilerlemiş ve 9 Eylül sabahı İzmir’e ulaşmıştı. Yüzbaşı Şerafettin, Bornova Hükümet Konağı’na Türk bayrağını çekerek İzmir’in kurtuluşuna dair unutulmaz bir anı bırakmıştı.
Arı, bu süreci katılımcılara şu cümlelerle aktardı: “Sabahın erken saatlerinde İzmir’e giren Yüzbaşı Şerafettin Bey ve emrindeki müfreze, konağa Türk bayrağını çekerek kenti düşman işgalinden kurtarmış ve tarihe kazınacak bu zafer anına imza atmıştır.”
Kaybolan bir miras
Konferansın en dikkat çekici kısmında ise, Prof. Dr. Arı, Timur’un kılıcının daha sonraki yıllarda nasıl kaybolduğuna dair ilginç ayrıntılar sundu. Mustafa Kemal Atatürk’ün Yüzbaşı Şerafettin’e teslim ettiği ve kılıçla olan çeşitli fotoğraflarının gazetelerde yayımlandığını belirten Arı, bu kılıcın Türk milletine ait değerli bir sembol olduğunu vurguladı. Arı, kılıcın 1947 yılında İzmir Belediyesi’ne teslim edilmek üzere gönderildiğini ancak daha sonra kaybolduğunu ifade etti.
Prof. Dr. Arı, bu konuyu katılımcılara şöyle aktardı: “Bu kılıç bizden daha çok milletimize aittir. Yüzbaşı Şerafettin’in vasiyeti ile İstanbul Valiliğine teslim edilen kılıç, daha sonra izine rastlanılamayan bir değerli miras olarak kaybolmuştur.”
Konferans sonunda, Ege Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Nadim Macit, bu anlamlı etkinliğe katkılarından dolayı Prof. Dr. Kemal Arı’ya teşekkür belgesi takdim etti.
