Çinli hedge fon milyarderi Liang Wenfeng, ABD'nin yapay zeka teknolojilerine yönelik yaptırımlarına yanıt olarak DeepSeek isimli yapay zeka modelini duyurdu. OpenAI'nin ChatGPT’sine rakip olarak geliştirilen DeepSeek, Apple App Store'da kısa sürede birinci sıraya yükselerek büyük bir başarı elde etti. Çin’in bu düşük bütçeli ancak etkili atılımı, ABD’de ciddi tartışmaları beraberinde getirdi.
R1 modeli ile yeni bir dönem
DeepSeek, 20 Ocak'ta "R1 modeli"ni tanıtarak insan denetimi olmadan otomatik öğrenebilen ve kendini geliştirebilen bir yapay zeka sistemini kullanıma sundu. Şirket, ABD’nin Nvidia çiplerine getirdiği ihracat yasağına rağmen bu başarıyı elde etmeyi başardı.
ABD yaptırımlarına karşı Çin’in yenilikçi çözümü
Washington’un Nvidia’nın en güçlü çiplerini Çin'e ihraç etmesini yasaklamasının ardından, yerel yapay zeka şirketleri sınırlı kaynaklarla büyük işler başarmak için yenilikçi yöntemler geliştirdi. DeepSeek mühendisleri, H100 yerine daha düşük veri aktarım hızlarına sahip H800 çiplerini kullanarak 671 milyar parametreli bir modeli eğitmek için yalnızca 5,6 milyon dolar harcadıklarını açıkladı.
DeepSeek mühendisleri, daha az sermaye ve daha düşük kaliteli çiplerle rekabetçi modeller geliştirebildiklerini belirterek, ABD’nin teknolojik yaptırımlarının bu tür inovasyonları engelleyemediğini vurguladı.
Yapay zeka yarışında yeni dengeler
Uzmanlar, daha az kaynakla büyük başarı elde eden DeepSeek'in, ABD’nin yapay zeka liderliğini tehdit ettiğini düşünüyor. ABD'de yapay zeka altyapısına yüz milyarlarca dolar harcayan OpenAI ve Google gibi dev şirketlerle aradaki farkı kapatan DeepSeek, ABD’nin stratejik üstünlüğünü baltalayabilir.
DeepSeek’in ücretsiz ve açık kaynaklı bir yapay zeka modeli başlatması, ABD hisse senedi vadeli işlemleri ve Asya borsalarında dalgalanmalara neden oldu. Uygulamanın popülerliği nedeniyle hisse senetlerinde düşüş yaşandı.
ABD ve Çin arasında yapay zeka rekabeti
ABD Başkanı Donald Trump döneminde, OpenAI ve hükümet arasındaki yapay zeka altyapısına yönelik 500 milyar dolarlık ortak girişim duyurusu, ABD’nin yapay zekada lider kalma hedefini pekiştirmişti. Ancak DeepSeek gibi girişimlerin yükselişi, bu hedefin tehlikeye girebileceğine işaret ediyor.
