TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu üyesi CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu, Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi verilerini değerlendirerek ekonomideki durumu eleştirdi. Bakırlıoğlu, "İktidar ekonomide toparlanmanın başladığını savunsa da veriler tam tersini söylüyor," dedi.
2022 yılının Haziran ayında karşılıksız işlemi yapılan çek sayısı 9 bin 61 iken, tutar 1.4 milyar lira olarak kaydedildi. Bu oran, bankalara ibraz edilen çeklere kıyasla adet bazında yüzde 0.6, yılın tamamında ise yüzde 0.7 seviyesindeydi. Bakırlıoğlu, 2023 Haziran ayında ise karşılıksız işlemi yapılan çek sayısının 15 bin 348’e, tutarın ise 10.7 milyar liraya yükseldiğine dikkat çekti. Karşılıksız çeklerin bankalara ibraz edilen çeklere oranı ise yüzde 1.8’e ulaştı.
Rakamlar alarm veriyor!
Bakırlıoğlu, 2024 yılının ilk altı ayında karşılıksız işlemi yapılan çek sayısının 111 bin 886’ya çıktığını ve bunun yıl sonunda büyük bir patlama olacağını belirtti. 2022 yılında toplamda 123 bin 619, 2023 yılında ise 146 bin 932 karşılıksız çek işlemi yapılmıştı. "Bu yılın sadece 6 ayında 111 bin 886’ya ulaşmış. Rakamlar adeta alarm veriyor. İktidar bu verileri görmüyor mu?" diye sordu.
Son üç yıllık karşılıksız çek tutarlarına da dikkat çeken Bakırlıoğlu, 2022 yılında bu tutarın 20.6 milyar lira, 2023 yılında ise 57.1 milyar lira olduğunu belirtti. Bu yılın ilk altı ayında ise tutarın 67.9 milyar liraya ulaştığını söyledi. 2023 yılında bankalara ibraz edilen çeklerde karşılıksız işlem oranı yüzde 1.2 iken, 2024 yılının ilk altı ayında bu oran yüzde 2.00 seviyesine çıkmış durumda.
Şirketler batıyor
Bakırlıoğlu, ekonomideki durgunluğun şirket kuruluşlarını da etkilediğini vurguladı. Bu yılın ilk altı ayında, geçen yılın aynı dönemine göre kurulan şirket sayısı yüzde 17.3 azalırken, kapanan şirket sayısı yüzde 25.8 arttı. İlk altı ayda 52 bin 676 şirket kurulurken, 11 bin 939 şirket kapandı. Tasfiye sürecine giren şirket sayısı ise yüzde 2.3 artarak 12 bin 175’e ulaştı.
Konkordato kararları artıyor
Konkordatodaki artışlara da dikkat çeken Bakırlıoğlu, 2024 Temmuz ayında konkordato geçici mühlet kararı verilen dosya sayısının 183 olduğunu ve yılın ocak-temmuz döneminde bu sayının 788’e çıktığını belirtti. "Piyasa adeta el freni çekilmiş araba gibi duruyor. Bunun önümüzdeki dönemde yansımaları da olacak. İşsizlik artacak. İnsanlar zaten açlık sınırının altındaki asgari ücretle geçinmeye çalışıyor. Bir de işsiz kalacaklar. Yazık bu insanlara" diye ekledi.