CHP Niğde Milletvekili ve Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, Türkiye’de Antep fıstığı üretiminde yaşanan düşüşü TBMM gündemine taşıdı. 2022 ve 2023 yılları arasında ağaç sayısındaki artışa rağmen üretimde azalma olduğunu vurgulayan Gürer, üreticilerin bu düşüşten nasıl etkilendiğini ve gerekli desteklerin sağlanıp sağlanmayacağını Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’ya yönelttiği soru önergesi ile gündeme getirdi.
2023'te Üretimde Düşüş Yaşandı
Gürer’in verdiği bilgilere göre, 2022 yılında toplam 83.614 Antep fıstığı ağacı varken, 239.289 ton ürün elde edildi. 2023 yılında ise ağaç sayısı 87.166’ya yükselse de üretim 63.289 ton azalarak 176.000 tona geriledi. Ağaç sayısındaki artışa rağmen üretimde yaşanan bu düşüşün nedenleri ise merak konusu oldu. Gürer, Bakan Yumaklı'ya üretim sürecindeki bakım ve yönetim eksikliklerinin bu düşüşte rol oynayıp oynamadığını ve üreticilere ek desteklerin planlanıp planlanmadığını sordu.
Tarım Bakanı’ndan Cevap: Rekolte Düşüşü Periyodisite Nedeniyle
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı ise periyodisite adı verilen, bir yıl az, bir yıl normal verim verme döngüsü nedeniyle rekolte düşüşlerinin yaşandığını belirtti. Yumaklı, Antep fıstığı üretiminde son 20 yılda ağaç sayısının 2 katına çıktığını ve 2024’te 294 bin ton rekolte beklendiğini söyledi. Bakan ayrıca, üreticilere mazot, gübre, organik gübre ve sertifikalı fidan desteği sağlanacağını da ekledi.
Üretici Desteklere Rağmen Kazanamıyor
Ömer Fethi Gürer ise verilen desteklerin çiftçiye yeterince katkı sağlamadığını belirterek, "Mazot ve gübre fiyatları sürekli zamlanıyor, destek gelmeden eriyor. Antep fıstığı hasat döneminde fiyatlar düşük kalırken, aracıların eline geçtiğinde artıyor. Çiftçi kazanmıyor, vatandaş market raflarında bu ürünün yanına bile yaklaşamıyor" dedi. Gürer ayrıca, Türkiye’nin Antep fıstığı ithalatına dikkat çekerek, 2023 yılında 107 ton ithalat karşılığında 2 milyon dolar ödendiğini vurguladı. Tarım Bakanı Türkiye'nin Antep fıstığı üretiminde kendine yeterlilik oranının yüzde 103,1 olduğunu söylese de ithalatın sürdüğü dikkat çekiyor.
