Candida, vücudumuzda doğal olarak bulunan ve çoğu zaman bağışıklık sistemi tarafından kontrol altında tutulan bir mantardır. Ancak, bağışıklık sistemi zayıfladığında veya vücut dengesi bozulduğunda, bu mantar aşırı büyüyebilir ve çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir. Candida diyeti, bu mantarın aşırı büyümesini kontrol altına almak ve belirtileri hafifletmek amacıyla uygulanan özel bir beslenme düzenidir. Bu yazımızda Candida diyeti nedir, nasıl uygulanır ve kimler bu diyeti yapmamalıdır gibi sorulara yanıt vereceğiz.
Candida nedir?
Candida, insan vücudunda doğal olarak bulunan bir mantar türüdür. 150'den fazla bilinen Candida türü vardır, ancak Candida albicans en yaygın olanıdır. Genellikle bağışıklık sistemi tarafından kontrol edilen bu mantar, vücutta aşırı büyüdüğünde enfeksiyonlara yol açabilir. Candida enfeksiyonları cilt, ağız, tırnaklar, genital bölge ve iç organlar gibi farklı bölgelerde görülebilir.
Candida enfeksiyonu belirtileri
Candida enfeksiyonu belirtileri şunlar olabilir:
- Mide bulantısı
- Şişkinlik, kabızlık veya ishal
- Kronik yorgunluk
- Egzama veya döküntü gibi cilt sorunları
- Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları
- Sinirlilik ve ruh hali değişimleri
- Anksiyete veya depresyon
- Eklem ağrısı
Candida enfeksiyonu risk faktörleri
Candida enfeksiyonu riskini artıran faktörler şunlardır:
- Rafine karbonhidrat ve şeker açısından zengin diyet
- Yüksek alkol tüketimi
- Yüksek stres seviyeleri
- Mikrobiyota dengesizlikleri
- Doğum kontrol hapları veya antibiyotikler
- Şeker hastalığı
- Zayıf bağışıklık sistemi
Candida Diyeti nedir?
Candida diyeti, Candida mantarının aşırı büyümesini kontrol altına almak amacıyla uygulanır. Diyet, mantarın beslenmesini ve çoğalmasını destekleyen gıdalardan kaçınmayı ve bağışıklık sistemini destekleyen, anti-fungal özelliklere sahip gıdaları tüketmeyi içerir.
Candida diyetinde yenilecek yiyecekler
- Sağlıklı Yağlar: Avokado, hindistancevizi yağı, zeytinyağı, keten tohumu yağı
- Nişastasız Sebzeler: Brokoli, Brüksel lahanası, lahana, soğan, domates
- Fermente Gıdalar: Lahana turşusu, kimchi, yoğurt
- Düşük Şekerli Meyveler: Turunçgiller, zeytinler
- Glutensiz Tahıllar: Kinoa, yulaf kepeği, karabuğday, pirinç
- Yağsız Proteinler: Tavuk, yumurta, balık
- Düşük Küflü Kuruyemişler ve Tohumlar: Badem, hindistancevizi, keten tohumu, ayçiçeği çekirdeği
- Belirli Süt Ürünleri: Tereyağı, sade yağ
- Canlı Aktif Kültürler İçeren Ürünler: Kefir, yoğurt
Candida diyetinde kaçınılması gereken yiyecekler
- Gluten İçeren Tahıllar: Buğday, arpa, çavdar
- Nişastalı Sebzeler: Patates, mısır, fasulye, bezelye
- Yüksek Şekerli Meyveler: Muz, mango, incir, kuru üzüm
- Yüksek Laktoz İçeren Süt Ürünleri: Süt, yumuşak peynirler
- Basit Şekerler ve Yapay Tatlandırıcılar: Akçaağaç şurubu, mısır şurubu, bal
- İşlenmiş Etler ve Çiftlikte Yetiştirilen Balıklar: Belirli etler
- Belirli Kabuklu Yemişler ve Tohumlar: Yer fıstığı, ceviz, antep fıstığı, kaju fıstığı
- İşlenmiş Katı ve Sıvı Yağlar: Kanola yağı, soya fasulyesi yağı, margarin
- Belirli İçecekler: Kafeinli kahve ve çay, şekerli içecekler, alkol
Candida diyeti nasıl yapılır?
Candida diyeti genellikle üç aşamadan oluşur:
1. Aşama:
Yasaklanan Gıdalar: Şeker, beyaz un, maya, alkol, işlenmiş yiyecekler
Tüketilmesi Önerilen Gıdalar: Sebzeler, kaliteli protein kaynakları, glutensiz gıdalar
2. Aşama:
Tüketilmesi Önerilen Gıdalar: Fermente edilmiş yiyecekler, probiyotikler, Hindistancevizi yağı, zeytinyağı, tarçın, keten tohumu, sarımsak
3. Aşama:
Gıdaların Yeniden Eklenmesi: Belirli gıdalar kademeli olarak diyete eklenir. Meyve tüketimi de bu aşamada mümkündür.
Kimler Candida diyeti yapmamalı?
- Candida diyeti, aşağıdaki gruptaki kişiler için uygun olmayabilir:
- Hamile veya emzirenler
- Şeker hastaları
- Yaşlılar
- 18 yaş altı gençler
- Reçeteli ilaç kullananlar
- Yiyeceklerle ilgili duygusal veya psikolojik sorunları olanlar
Candida diyeti, Candida mantarının aşırı büyümesini kontrol altına almayı amaçlayan bir beslenme düzenidir. Ancak, bu diyetin etkinliğini doğrulayan bilimsel kanıtlar sınırlıdır. Kişisel deneyimler bazı olumlu etkileri göstermiş olsa da, diyetin genel etkinliği ve mantarın kontrolü üzerindeki etkisi hakkında daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir.
