Donald Trump'ın 5 Kasım 2024 seçim zaferinin ardından, California'dan bağımsızlık isteyen "Calexit" kampanyası yeniden başlatıldı. Bu kampanya, eyaletin ABD'den ayrılmasını amaçlıyor ve kampanyanın sahibi Marcus Ruiz Evans, Kasım 2028'de yapılacak seçimlere bu teklifi dahil edebilmek için en az 546 bin 651 imza toplamayı hedefliyor. İmza toplama süreci için son tarih 22 Temmuz olarak belirlenmiş.
Calexit'in tarihçesi ve hedefi
"Calexit" kampanyası, 2016'da Donald Trump'ın başkanlık seçimlerini kazanmasının ardından sosyal medya üzerinden başlamıştı. Kampanyaya, California'da yaklaşık 220 bin kişi destek vermişti. Evans, "Calexit" için topladığı imzaları internet sitesinde duyururken, California'nın bağımsızlığını savunuyor ve eyaletin özgür, bağımsız ve müreffeh bir ulus olmasını istiyor.
Anayasa değişikliği talebi ve süreç
California'dan bağımsızlık talep eden dilekçe, ABD Anayasası'nda değişiklik gerektiren bir öneri içeriyor. ABD Anayasası, eyaletlerin tek taraflı olarak ayrılmalarına izin vermiyor. Ancak "Calexit" kampanyasının başvurusu, yeterli imza toplandığı takdirde halk oylamasına sunulacak. Yeterli imza toplandığında, halk oylamasında California'nın bağımsızlık talebine "Evet" ya da "Hayır" denilecek.
Halk oylaması ve kabul koşulları
"Calexit" önerisinin halk oylamasına sunulması için California eyaletinde kayıtlı seçmenlerin en az yüzde 50'sinin oy kullanması gerekecek ve "Evet" oylarının en az yüzde 55'ini alması bekleniyor. Oylama sonrası, eyaletin bağımsızlık koşullarını incelemek üzere bir komisyon kurulacak.
Yasal engeller ve anayasa
ABD Anayasası, eyaletlerin ülkeden ayrılmasını yasaklıyor. 1869'da verilen "Texas v. White" kararına göre, eyaletler tek taraflı olarak ayrılma hakkına sahip değildir. Ayrıca, California Eyalet Anayasası'nın 3. maddesinde eyaletin "ABD'nin ayrılmaz bir parçası" olduğu hükmü yer alıyor.
