Son yıllarda iklim krizine neden olan büyük petrol ve gaz şirketlerine karşı açılan davalarda dramatik bir artış gözlemleniyor. 2015'ten bu yana, dünya genelinde fosil yakıt devlerine yönelik açılan dava sayısı üç katına çıktı, bu da toplumların ve çevre gruplarının iklim değişikliğini sorumlu tutma konusunda kararlılığını gösteriyor.
Dava sayısında kayda değer artış
Artışın Sebepleri: Yeni analizler, 2015'te Paris İklim Anlaşması'nın imzalanmasından bu yana, büyük petrol şirketlerine karşı açılan dava sayısının 86'ya çıktığını ve şu anda 40 davanın da beklemede olduğunu ortaya koyuyor. Bu artışın temel sebeplerinden biri, iklim bilimindeki ilerlemeler ve belgesel biliminin gelişmesidir. London School of Economics'ten Noah Walker-Crawford, bu gelişmelerin "belirli aşırı hava olaylarını iklim değişikliğine bağlamada daha yüksek doğruluk sağladığını" belirtiyor.
ABD ve Avrupa'nın Rolü: En fazla dava ABD mahkemelerinde açılırken, Avrupa ülkelerinde ve diğer bölgelerde de önemli dava artışları gözlemleniyor. Davaların yaklaşık yüzde 38'i iklim hasarları için tazminat talep eden şikayetlerden oluşuyor.
'Yeşil yıkama' ve tazminat davaları
Yeşil Yıkama Davaları: Henüz hiçbir fosil yakıt şirketi iklim zararlarını ödemek zorunda kalmadı. Ancak, birçok dava "yeşil yıkama" uygulamalarını hedef alıyor. Bu tür davalarda, sanıklar genellikle iklim krizini bilerek hafife almakla suçlanıyor.
Tazminat Talep Eden Davalar: 2015'te bir Perulu çiftçinin RWE'ye karşı açtığı dava en dikkat çekici olanlardan biri. Bu dava, Almanya'dan gelen yargıçların hasar seviyesini belirlemek için ülkeyi ziyaret etmesiyle geniş bir yankı uyandırdı.
Kamuoyu ve sektör tepkileri
Sektör Tepkileri: Amerikan Petrol Enstitüsü’nün kıdemli başkan yardımcısı Ryan Meyers, bu tür davaların "temel bir Amerikan endüstrisine karşı asılsız, siyasallaştırılmış" olduğunu ve bu çabaların vergi mükelleflerinin kaynaklarını israf etmekten başka bir şey olmadığını belirtiyor.
İklim davalarındaki artış, fosil yakıt şirketlerinin çevresel etkilerini hesaba katma yükümlülüğünü ve toplumsal hesap verebilirliği artırma çabalarının bir parçası olarak görülüyor. Bu davalar, fosil yakıt sektörünün iklim değişikliğine katkıda bulunan rolünün daha fazla sorgulanmasına neden oluyor.
