Birçok ilde yaşanan depremler ve İstanbul'da iki binanın kendi kendine çökmesi, deprem korkusunu yeniden gündeme taşıdı. İzmir'de 4.7, Bingöl'de 4, Çanakkale'de 4.4 ve Mersin'de 4.2 büyüklüğünde meydana gelen depremler, ülkenin deprem gerçeğini bir kez daha hatırlattı. Küçükçekmece ve Bahçelievler'de çöken binalar, bu endişeyi daha da artırdı.
"Depremler birbirini tetiklemiyor"
İstanbul Aydın Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Hafez Keypour, son depremlerin birbirini tetikleme özelliği olmadığını, her birinin ayrı fay hatlarında meydana geldiğini belirtti. Keypour, "Depremler genellikle fay hatları etrafında olur. İstanbul'a doğru Kuzey Anadolu fay hattı var ve burada depremler bu fay çevresinde gerçekleşir. Yani depremler birbirini tetiklemez, hepsi birbirinden bağımsız çalışır. Enerji belli bir seviyeye geldiğinde deprem meydana gelir" dedi.
Her 100 yılda bir büyük deprem meydana geliyor
Keypour, İstanbul'un deprem tarihine ilişkin önemli bilgiler vererek, "1894'te Marmara fayında deprem meydana geldi. O zamandan beri büyük bir deprem olmadı. Önceki iki yüz elli yılda ise altı büyük deprem yaşandı. İstanbul'da tarihsel olarak her 100 yılda bir büyük deprem olur. Şu an Kuzey Anadolu fay hattının Marmara'ya kadar olan kısmında enerji boşaldı, sadece Marmara kaldı" dedi.
En basit yöntem schmidt testi
Dr. Keypour, vatandaşların binalarının depreme dayanıklılığını test etmeleri gerektiğini vurgulayarak, "İnsanlar yaşadıkları binanın bodrum katındaki kolonları kontrol etmeli. En basit yöntemlerden biri schmidt testidir ve bu test yüzde 80'e kadar doğru sonuç verir" dedi.
İstanbul'da 50 bin bina tehlikede
Keypour, İstanbul'daki binaların yüzde 5-6'sının kötü durumda olduğunu ve yaklaşık 50 bin binanın güçlendirilmesinin birkaç yıl süreceğini belirtti. Ayrıca, yapay zeka kullanılarak çürük binaların hızlı bir şekilde tespit edilmesi gerektiğini vurguladı.
"İyi zemin dayanıklı bina demek değil"
Keypour, "İyi bir zemin binayı korumada yeterli değil. Zemin iyi ama bina kötü veya bina iyi zemin kötü ise sorun var demektir. Yüksek katlı yapılar sağlam zeminde, düşük katlı yapılar ise yumuşak zeminde yapılmalı" dedi.
Yapay zeka ile hızlı test edilebilir
Yapay zeka teknolojisinin binaların dayanıklılığını test etmede kullanılabileceğini belirten Keypour, "Yapay zeka ile on binlerce binayı hızlı bir şekilde test edebiliriz. Ancak Türkiye'de bu teknoloji henüz kullanılmıyor. Yetkililerin acilen bu teknolojiyi kullanmaya başlaması gerekiyor" şeklinde konuştu.
