Bergama'nın Turabey Mahallesi'nde, Emirsultan Sokağı üzerinde yer alan Bergama Tütün Deposu, kentin tarihine tanıklık eden önemli yapılardan biridir. 19. yüzyıldan kalma bu yapı, uzun yıllar tütün deposu olarak hizmet vermiş, sonrasında ise farklı işlevlerle kullanılmıştır. Günümüzde, Depo Pergamon projesi ile bu tarihi yapı yeniden canlandırılmakta ve bir kültür merkezi olarak kente kazandırılmaktadır.
Tarihçe: Tütün Deposu'ndan Kültür Merkezi'ne
Bergama Tütün Deposu, inşa edildiği tarihten itibaren 21. yüzyılın başlarına kadar tütün deposu olarak kullanıldı. Ancak, değişen zamanla birlikte işlevi de değişti ve bir dönem giyim fabrikası ve beyaz eşya deposu olarak hizmet verdi. Ne var ki, birkaç yıl öncesine kadar depo, tamamen atıl duruma düşmüştü.
Bu durum, 2010'lu yılların başında değişmeye başladı. Yıldız Teknik Üniversitesi Öğretim Görevlisi Yüksek Mimar Jose Manuel Garcia Torres, yaklaşık beş yıl önce Bergama'ya ilk kez geldiğinde bu yapıya ilgi duydu. Gabriel Castellana ile birlikte bu yapıyı satın alarak restorasyon sürecini başlattılar. Depo Pergamon projesi de böylece doğmuş oldu. Proje, gönüllü bir ekip tarafından yürütülüyor ve Akdeniz coğrafyasının tarihi ve kültürel değerlerinin korunmasını hedefliyor.
Depo Pergamon Projesi: Akdeniz Kültür Feneri
Projenin en önemli amacı, tütün deposunu bağımsız bir sosyo-kültürel merkez haline getirmek. Bu merkezin, Akdeniz halklarının ve kültürlerinin buluşma noktası olması hedefleniyor. Depo Pergamon Derneği de bu amaca hizmet etmek için kuruldu. Dernek, restorasyon faaliyetlerinin yanı sıra kültürel mirasın korunmasına ve bu konuda çalışan kişi ve kuruluşlara destek vermeyi amaçlıyor.
Depo Pergamon projesi, sadece bir restorasyon projesi olmanın ötesinde, Bergama'nın ruhunu canlandırmayı ve bu yapıyı "Akdeniz Kültür Feneri" haline getirmeyi hedefliyor. Proje kapsamında, 2018 ve 2019 yaz aylarında yerli ve yabancı uzmanlar, akademisyenler, öğrenciler ve ustalardan oluşan bir ekip, farklı dönemlerde restorasyon atölyeleri düzenledi ve çalışmalara başladı.
Yapının geçmişine dair bilgiler
Bergama Tütün Deposu'nun geçmişi tam olarak bilinmemekle birlikte, yapılan araştırmalar ve restitüsyon çalışmaları, yapının tütün deposu olarak inşa edildiğini veya daha sonra bu işlevi kazandığını düşündürüyor. Yapının ilk haline bakıldığında, dikdörtgen planlı bir mekân ve üçgen planlı bir bahçeden oluştuğu görülüyor. Depolama ihtiyacının artmasıyla birlikte, yapının duvarları yükseltilmiş, birinci kat eklenmiş ve bahçenin üzerine ahşap konstrüksiyonlu bir çatı inşa edilerek bugünkü depo formuna ulaşılmıştır. Bu haliyle yapı, yaklaşık 100 yıldır ayakta kalmayı başarmıştır.
Depo Pergamon’un geleceği
Depo Pergamon projesi tamamlandığında, bu tarihi yapı sadece Bergama’nın değil, tüm Akdeniz’in kültürel mirasına hizmet eden bir merkez olacak. Projenin, yerel halk ve ziyaretçiler için bir buluşma noktası haline gelmesi hedefleniyor. Bu kültür merkezi, sadece geçmişi korumakla kalmayacak, aynı zamanda geleceği de şekillendirecek bir platform sunacak.
Bergama Tütün Deposu, tarih kokan duvarları ve geleceğe dair umut dolu projeleriyle keşfedilmeyi bekliyor. Depo Pergamon projesi ile bu yapı, Bergama’nın kültürel dokusunu güçlendirecek ve ziyaretçilerine benzersiz bir deneyim sunacak. Eğer Bergama’ya yolunuz düşerse, bu tarihi yapıyı mutlaka ziyaret edin ve bir zamanlar tütün yapraklarının kokusunun yayıldığı bu alanın, nasıl bir kültür fenerine dönüştüğüne tanık olun.
Bergama Tütün Deposu: Nerede ve nasıl ulaşılır?
Bergama Tütün Deposu, İzmir'in tarihi ilçesi Bergama'da yer alıyor. Turabey Mahallesi'nde, Emirsultan Sokağı üzerinde konumlanmış bu yapı, Bergama'nın merkezi bir noktasında bulunuyor. Şehirdeki diğer tarihi ve turistik yerlere de oldukça yakın.
Nasıl ulaşılır?
-
İzmir’den Bergama’ya ulaşım: İzmir’den Bergama’ya ulaşmak oldukça kolay. İzmir şehir merkezinden Bergama’ya otobüsle ulaşabilirsiniz. İzmir Otogarı’ndan Bergama’ya direkt seferler düzenleyen otobüs firmaları bulunmaktadır. Yolculuk yaklaşık 2 saat sürer.
-
Bergama İçinde ulaşım: Bergama’ya ulaştıktan sonra, şehir içinde toplu taşıma araçları veya taksi kullanarak Turabey Mahallesi'ne ulaşabilirsiniz. Şehir merkezinden kısa bir yürüyüşle de depoya varabilirsiniz.
Adres: Emirsultan Sokak, Turabey Mahallesi, Bergama, İzmir