Tarım ve Orman Bakanlığı, sahte alkol üretimi ve yasa dışı üretimden kaynaklanan can kayıplarını önlemek için Elektronik Alkol Takip Sistemi'ni hayata geçirdi. Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, yaptığı yazılı açıklamada, sistemin tüm unsurlarıyla devrede olduğunu ve yasa dışı alkollü içki üretimiyle mücadelede önemli bir adım olduğunu belirtti.
Sistem detayları ve işleyişi
Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından geliştirilen Elektronik Alkol Takip Sistemi'nin uygulama usul ve esaslarını içeren yönetmelik Resmi Gazete'de yayımlandı. Bu sistem, etil alkol üretim ve ithalat miktarının elektronik ortamda tespitine, ürünün yurt içindeki fiziki sevkiyatı ile piyasa arz zinciri içindeki hareketinin adım adım izlenmesine ve kayıt altına alınmasına imkan sağlıyor. Bakan Yumaklı, yazılımı ve veri transfer ekipmanının tamamen Bakanlığın öz kaynaklarıyla geliştirildiğini ve yasal ticareti kayıt altına almayı, yasa dışı ticareti ise tamamen görünür hale getirerek mücadeleyi kolaylaştırmayı hedeflediklerini vurguladı.
Anlık izleme ve veri transferi
Sistemin hazırlık çalışmaları kapsamında, Türkiye'de faaliyet gösteren tesislerin ham madde giriş ve nihai ürün çıkış hatlarına gelişmiş akış ölçer cihazları yerleştirildi. Bu cihazlar, ham madde kullanım ve üretim miktarlarını anlık olarak ölçerek elde edilen verileri eş zamanlı olarak Bakanlığın veri merkezine gönderiyor. Alkol ithalat verileri ise Ticaret Bakanlığı'nın bilişim sistemi entegrasyonu sayesinde sisteme aktarılıyor.
Elektronik pazaryeri ve yaptırımlar
Bakanlık, elektronik ortamda ATİP adında sanal bir etil alkol pazarı oluşturdu. ATİP'e etil alkol ticareti yapmaya yetkili gerçek ve tüzel kişiler, e-Devlet portalı üzerinden yasal yetkileriyle sınırlı işlem yapabilecek. Bu sanal pazardaki alım satım faaliyetleri aralıksız izlenirken, ATİP dışında alkol ticareti yapanlara lisans iptaline varan ciddi yaptırımlar uygulanacak.
Etil alkol sevkiyat takibi
Etil alkolün fiziki sevkiyatının takibi amacıyla geliştirilen Elektronik Alkol Takip Sistemi, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'nın U-ETDS sistemiyle entegre edildi. Bu sayede, etil alkolün yükleme noktasından son varış noktasına kadar takibi mümkün hale geldi. Bakan Yumaklı, sistemin devreye alınması öncesinde Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığı yetkilileriyle bilgilendirme toplantıları gerçekleştirdiklerini ve kolluk kuvvetleriyle etkin iş birliğinin önemine işaret etti.
Kaçakçılıkla mücadele
Kaçakçılıkla mücadelede görev üstlenen birimlerin sistemden yararlanabilmelerine olanak sağlanarak, kolluk kuvvetlerinin firmaları anlık sorgulayabilmeleri mümkün hale getirildi. Ayrıca, etil alkol alıcısı firmaların ürün alımlarını yakından izleyerek, yasal arzın yasa dışı alkol ve alkollü içki ticaretine konu edilmesini önlemek amacıyla aralıksız risk analizi yapılacak ve riskli görülen kişilerin faaliyetleri mercek altına alınacak.