İlk resmi Olimpiyat Oyunlarını MÖ 776’da düzenleyen Yunanlar, büyük ölçekli spor etkinlikleri ve seyircilerle dolu arenalarla spor dünyasına önemli katkılar sundular. Antik Yunanlılar, sporcuları günümüz spor hayranlarına bile aşırı gelebilecek derecede idolleştiren ilk kültürdü.
Yunanların sporcuları özel güçlere sahip
Southern Utah Üniversitesi’nde tarih profesörü olan David Lunt, antik Yunan atletizminde uzman ve “Antik Yunanistan’ın Kraliyet Oyunları: Arkeoloji, Sporcular ve Kahramanlar” kitabının yazarı olarak, Yunanların sporcuların özel güçlere sahip olduğuna inandığını belirtir. Sporculara ithafen şiirler yazılmış, heykelleri yapılmış ve bu heykellere iyileştirme güçleri atfedilmiştir. Bu sporculardan biri, Pankration’da şampiyon olan Thasos’lu Theagenes’tir. Kendisi o kadar idolleştirilmişti ki, 1930’larda arkeologlar ona adanmış bir sunak bile bulmuşlardı.
Fiziksel ve ahlaki gücün bir simgesi
Antik Yunanların spor tutkusu, erkeklerin genç yaşta spora katılarak yetişmesinden kaynaklanıyordu. Her Yunan şehrinde, erkeklerin çeşitli spor dallarında çıplak yarışabilecekleri gymnasiumlar (spor salonları) vardı. Sporcular, fiziksel ve ahlaki gücün bir simgesi olarak görülüyordu.
Antik Yunan sporcuları çeşitli bireysel sporlarda yarışıyorlardı.
İşte Yunan dünyasında popüler olan bazı sporlar!
-
Araba Yarışları
Araba yarışları, en eski Yunan sporlarından biriydi ve Homeros’un İlyada’sında bile bahsedilir. İlk kez MÖ 680 yılında Olimpiyat Oyunları’na eklenmiş ve sürücüler hem dört hem de iki atlı araba yarışlarında yarışmıştır. Bu spor, son derece tehlikeli ve pahalı bir etkinlikti. -
At Yarışları
MÖ 648 yılında Olimpiyat Oyunları’na eklenen at yarışları, jokeylerin at sırtında eyer veya üzengi olmadan yarıştığı bir etkinlikti. Jokeyler, genç oğlanlar ve muhtemelen kölelerdi. -
Koşu
Koşu yarışları, Yunanların en sevdiği sporlar arasındaydı. MÖ 776’dan itibaren Olimpiyatlarda yer alan “stadion”, modern 200 metrelik sürat koşusuna denk gelir. Ayrıca “diaulos” ve “dolichos” gibi diğer koşu yarışları da popülerdi. -
Güreş
Antik Yunan güreşi, rakibi üç kez yere atarak kazanılan bir spordu. Güreşte ağırlık sınıfları yoktu ve rakipler ayakta dövüşüyordu. En ünlü güreşçi, yeni doğmuş bir buzağıyı tam boyutlu bir öküz olana kadar taşıyan Krotonlu Milon’du. -
Pentathlon
Disk ve cirit atma, uzun atlama, koşma ve güreşi içeren pentathlon, Yunanlar için önemli bir etkinlikti. Bu beşli spor kombinasyonu, sporcuların fiziksel yeteneklerini sergilemesi için bir platform sağlıyordu. -
Boks
Antik Yunan boksunda, raundlar ve süre sınırlaması yoktu. Boksörler, biri devam edemeyecek hale gelene kadar dövüşürlerdi. Tek bir açık bölümde yarışan boksörler, ellerine deri kayışlar sararak dövüşürlerdi. -
Pankration
Adı "tam zafer" anlamına gelen bu spor, modern karma dövüş sanatlarının bir nevi sınır tanımayan versiyonuydu. Boks yumrukları, dirsekler, diz vuruşları, alçak vuruşlar, boyun eğme tutuşları ve yerde boğuşma gibi teknikler kullanılıyordu. Sadece ısırmak ve göz oymak yasaktı.
Antik Yunan dünyasında bu sporlar, hem yarışmacılar hem de izleyiciler için büyük bir öneme sahipti. Yunanlar, sporcularını idolleştirerek onları toplumsal kahramanlar haline getirdiler ve bu gelenek modern spor dünyasında da yankı bulmaya devam ediyor.
