ABD, Türkiye'ye, Rusya'ya gönderilen askeri teçhizat konusunda ciddi bir uyarı yaptı. Ticaret Bakan Yardımcısı Matthew Axelrod, Washington'un, Moskova'ya Amerikan menşeli parçaların ihracatını durdurmak için Ankara'dan daha fazla çaba beklediğini belirtti.
Türkiye’ye net mesaj
ABD, Moskova'ya hayati öneme sahip ABD yapımı donanımın ihracatının sürmesi durumunda Türkiye'ye karşı yaptırım uygulayacağını açıkladı. Ticaret Bakan Yardımcısı Matthew Axelrod, bu çerçevede Ankara ve İstanbul'da Türk yetkililerle bir araya geldi. Axelrod, Türkiye’nin, Amerikan menşeli çipler ve diğer yedek parçaların Rusya'ya ihracatını engellemek için daha kararlı adımlar atması gerektiğini vurguladı.
Yaptırım kapıda
Axelrod, "ABD teknolojisinin Rusya'ya yasa dışı akışını durdurmak için Türkiye'nin yardımına ihtiyacımız var. Türk makamları ve endüstrisinin hızlı bir şekilde ilerleme kaydettiğini görmemiz gerekiyor, aksi takdirde ihracat kontrollerimizden kaçanlara yaptırım uygulamaktan başka çaremiz kalmayacak" dedi. Bu uyarı, Türkiye’nin Rusya ile güçlü ticari ilişkilerini sürdürme kararının iki NATO müttefiki arasındaki ilişkileri nasıl etkilediğinin en son göstergesi olarak değerlendiriliyor.
Türkiye Rusya için önemli bir kaynak
ABD, Türkiye'nin, batı yapımı elektronik cihazların ihracat kontrollerine aykırı olarak Rus füzeleri ve insansız hava araçlarına ulaştırıldığı önemli bir merkez haline gelmesinden endişe duyuyor. Geçen yıl ABD Hazine Bakanlığı'ndan bir yetkili, Türkiye'nin askeri bağlantılı mal ticaretine dair rahatsızlıklarını iletmişti. Ticaret Bakanlığı’na göre, Türkiye, Çin'in ardından, Rusya'ya gönderilen ABD menşeli yüksek öncelikli malların en büyük ikinci kaynağı durumunda. Axelrod, Türk hükümetine bu ticaretin "acil bir sorun" olduğunu ve ABD kontrolündeki ürünlerin Rusya'ya aktarılmasına yasak getirilmesi çağrısında bulundu.
18 Türk şirketi yaptırım listesinde
ABD Ticaret Bakanlığı, bu ticaret nedeniyle 18 Türk şirketini listeye ekledi. Bu, Amerikan şirketlerinin bu gruplara hassas parçalar satmak için özel lisanslar almasını gerektiriyor. Ayrıca, Hazine Bakanlığı, Rusya'nın askeri-endüstriyel kompleksine tedarik sağladığı iddiasıyla birçok Türk şirketine ayrı ayrı yaptırımlar uyguladı.
Hayalet ticaretin izleri
Türk gümrük verilerine göre, bu yılın ilk altı ayında Rusya'ya yapılan ihracat 85 milyon dolara ulaştı. Bu akışların büyük bir kısmı, kaybolan ve sözde varış noktalarına ulaşmayan 'hayalet ticaret' olabilir. Türkiye'nin Azerbaycan, Kazakistan ve Kırgızistan'a hassas mal ihracatındaki büyük artış, bu ülkelerde bildirilen ithalat verilerinde aynı oranda bir artışa neden olmadı. Ticaret yetkilisine göre, Rusya'nın Türkiye'den ABD menşeli malları ithal etmek için ödemesi gereken maliyetler sertleşen tutum nedeniyle keskin bir şekilde arttı.
