BURCU YANAR/ÖZEL HABER
İzmir Kültür Sanat Fabrikası her gün farklı bir etkinlikle kapılarını ziyaretçilerine açmaya devam ediyor. Bu haftanın dikkat çeken isimlerinden biri de arkeoloji çalışmalarıyla dikkat çeken Prof. Dr. Elif Koparal oldu. Elif Koparal, Urla-Çeşme Yarımadası Kültürel Çevre Çalışmaları başlıklı sunumunu gerçekleştirdi.
Türkiye’deki en uzun soluklu yüzey araştırmalarından birini gerçekleştiren ekip arkadaşlarıyla birlikte gerçekleştiren Elif Koparal, Urla-Çeşme Yarımadası ile ilgili bilinmeyenleri 16 yıl boyunca gün yüzüne çıkardı. Koparal, yıllardır süren çalışmalarını ve arazi çalışmalarındaki yaşadıklarını anlattı.
DOKTORADAN YENİ KEŞİFLERE
Koparal, doktoradan yeni keşiflere olan yolculuğunu şu sözlerle ifade etti: “Urla-Çeşme Yarımadası Kültürel Çevre Çalışmaları aslında benim doktora çalışmamdı. Bu çalışmaya önce Ege Üniversitesi’nde başladım sonra doktorayı bırakıp 2003 yılında ODTÜ’ye geçince kafamdaki çalışmayı projelendirdim. Oradaki sorunsalım şuydu; 1992’den beri kent merkezinde çalışıyordum. Açmaların başında durarak kazı yapıyordum. Dolayısıyla aslında o duvarın çevirdiği kentteki insanın yaşamına ilişkin pek çok şeyi ortaya çıkarıyordum. Duvarın ötesindeki insanlar ne yapıyor? diye merak etmeye başladık. İşte doktoram böyle bir sorunsalla şekillenmeye başladı.”
FİLOZOFLAR İYONYA’DA DOĞDU
Çalışmanın ana teması olan İyonya’dan bahseden Koparal, “Bu çalışma Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın destekleriyle 2006 yılında resmi olarak başladı. Türkiye’deki en uzun soluklu yüzey araştırması oldu. Proje 2022 yılında sonlandırıldı. Normalde yüzey araştırmaları en fazla 5-6 yıl sürerken benim şansım yaver gitti ve 16 yıl boyunca bu yarımadada çalışmalar sürdü. Çalışmamda öncelikle İyonya neresi? diye sormak istedim. Urla-Çeşme Yarımadası’nın antik adı da İyonya’dır. Batı’nın 19. Yüzyıldan bu yana sahiplendiği klasik Yunan ve antik Yunan’ın birçok olgusu İyonya’da ortaya çıkmıştır. Arkaik dönem filozoflarının hemen hemen hepsinin doğduğu yetiştiği yer İyonya’dır. Yani Aydın ve İzmir illerinin kıyı şeridini oluşturan coğrafi bölgedir” açıklamasında bulundu.
YÜZEY ARAŞTIRMASI NEDİR?
Yüzey araştırmasının ne olduğunu da vurgulayan Elif Koparal, “Yüzey araştırması; arkeolojide belirli bir bölge üzerinde kazı öncesi ya da sonrasında ekip halinde ve sistematik bir biçimde yürüyerek ve yüzeydekileri gözlemleyerek yapılan alan araştırmalarının hepsine verilen isimdir. 1970’lerde özellikle İngiltere ve Amerika için söyleyebilirim ki kazı kadar önemli bir bilimsel yöntem olan yüzey araştırmalarının Türkiye’ye kıymet bulması 90’lı yılların sonunu buldu. Dolayısıyla şunu rahatlıkla söyleyebilirim ki bizim araştırmamız Türkiye’deki öncü araştırmalardan biri olarak değerlendirilebilir” dedi.
